toespraken

21 March 2017

Verwelkoming bij de persconferentie detailhandel stadsregio Turnhout

Dames en heren,

De voorbije decennia is er een zeer aanbodgericht beleid gevoerd, zonder oog voor de stagnerende vraag: veel extra handelsoppervlakte, vooral in de periferie, terwijl klanten nauwelijks meer zijn gaan uitgeven in de detailhandel. Dat leidt ook vandaag nog tot een verscherpte concurrentie met leegstand als gevolg. Helaas vooral bij kleine zelfstandigen in de handelskernen, maar recent ook steeds meer bij ketens in het middensegment.

Op basis van een grote interprovinciale analyse en studie van de detailhandel in de 5 provincies, werden de positieve evoluties maar ook de pijnpunten in kaart gebracht. Voor het eerst was een vergelijking tussen gemeenten en provincies mogelijk.

Onze provincie kent een bijzondere situatie, met heel wat regionale verschillen. Zo is de leegstand in de Kempen het voorbije decennium sterk toegenomen. Om dit te counteren, is een doordacht ruimtelijk-economisch beleid nodig, over de gemeentegrenzen heen. De provincie legt daarbij de focus op kernversterking, de afbouw van ongewenste handelslinten en een gericht locatiebeleid voor grootschalige detailhandel.

Sinds het recente Vlaamse winkeldecreet hebben lokale besturen op dit vlak extra bevoegdheden gekregen, die vragen om expertise en afstemming op het beleid van de buurgemeenten.

De provincie Antwerpen schakelde een versnelling hoger en investeert daarom extra in haar bovenlokale rol met gratis Locatus-licenties voor de gemeenten, jaarlijks geactualiseerde feitenfiches met vraag- en aanbodgegevens, workshops, gespecialiseerde impactanalyses én coaching.

Sinds 2014 zetten we als provincie detailhandelscoaches in bij steden en gemeenten. Zij helpen de lokale besturen om een toekomstgerichte visie en beleid uit te werken voor hun detailhandel. Deze service is een unicum in Vlaanderen en geldt stilaan als een keurmerk in de provincie.

Het team van de provincie Antwerpen is intussen uitgebreid tot vijf detailhandelsexperts met veel ervaring in retail, statistiek en ruimtelijke economie.
De doelstelling om tegen einde 2018 met een derde van onze 70 gemeenten een coachingtraject aan te gaan, is nu reeds gerealiseerd. We ondersteunen er vandaag reeds 26, dus wellicht zullen we tegen het einde van de legislatuur met de helft van onze gemeenten een samenwerkingsovereenkomst hebben. Dat is een record in Vlaanderen.

Anderhalf jaar geleden startte ook de Stadsregio Turnhout met zo’n coachingtraject. De vier gemeenten van de Stadsregio Turnhout kiezen voor een gezamenlijke aanpak en dit is een primeur voor de provincie. Dat is geen evidente keuze, maar wel een keuze van het gezond verstand nu consumenten steeds mobieler worden en e-commerce niet meer weg te denken is uit het winkellandschap. Het is geen compromistekst, maar één met vier ambitieuze uitdagingen, goed onderbouwd op basis van zeer degelijk provinciaal analysewerk en in nauwe samenwerking met elkaar.