toespraken

7 May 2018

Toespraak bij de voorstelling van de UV-robot in de aardbeienteelt

Goedemorgen iedereen,

De agrocomplexbedrijven van de provincie Antwerpen draaien op volle toeren. Samen realiseren ze een omzet van 16,2 miljard euro of 28% van de Vlaamse omzet. Een straffe prestatie als je weet dat slechts 17% van de agrocomplexbedrijven in de provincie Antwerpen gelegen zijn. De verklaring ligt in de toenemende grootte en de sterke professionalisering van de Antwerpse agro-complexbedrijven.  

Een sterk resultaat dat verkregen én behouden kan blijven door aandacht voor innovatieve oplossingen en de bijhorende investeringen. In de land- en tuinbouwsector is stilstaan namelijk gelijk aan achteruit gaan. Een hedendaags land- en tuinbouwbedrijf moet dus regelmatig investeren en moderniseren om rendabel te blijven. In onze provincie investeerden de land- en tuinbouwers in 2015 zo’n 128 miljoen euro, of 25% van het Vlaamse bedrag (507 miljoen).

Belangrijke investeringen, want de land- en tuinbouwsector krijgt ook te maken met het economische spel van vraag en aanbod, en moet er dus naar streven om die producten te leveren die de markt vraagt. Dat was bijvoorbeeld het geval voor de recente investeringen in nieuwe huisvestingssystemen voor leghennen.

Ook de steeds strengere regelgeving noopt de sector tot investeringen om er bijvoorbeeld voor te zorgen dat je nog mag produceren in een dichtbevolkte regio. Naast al de investeringen om de milieuhinder rond een bedrijf te verminderen, moeten onze land- en tuinbouwers hun bedrijven klaarmaken voor de klimaatverandering en ernaar streven om hun uitstoot te verminderen of tot nul te herleiden.

Land- en tuinbouwbedrijven zijn ook echte bedrijven, wat maakt dat ze er ook voor moeten zorgen dat ze nog op een economisch rendabele manier producten kunnen produceren. Dat is een zware strijd, als je weet dat 85% van de land- en tuinbouwproducten worden afgezet via de grootwarenhuizen, die een zeer hard inkoopbeleid qua prijszetting hanteren.

De modernisering en het innoveren van de land- en tuinbouwbedrijven om rendabel te zijn, kosten te besparen en productie en kwaliteit te verhogen, gaat veelal samen met schaalvergroting.

Om deze investeringen op een succesvolle, doordachte en rendabele manier te kunnen doen, is het onderzoek van onze praktijkbedrijven essentieel. Zij testen continu nieuwe, innovatieve technieken uit zodat de land- en tuinbouwer kan blijven produceren wat de markt vraagt op een manier die zo weinig mogelijk overlast bezorgt aan de omgeving.

Onze praktijkcentra zoeken antwoorden op vragen van land- en tuinbouwers over bijvoorbeeld antibioticagebruik, sensortechnologie of teeltrotatie, maar ook op vragen uit de omgeving van landbouwbedrijven en de maatschappij zoals emissies, geurhinder en duurzame productie. Hierbij zoeken we continu naar het juiste evenwicht: een evenwicht dat rendabel én werkbaar is voor onze landbouwers en voldoende tegemoet komt aan de wensen van de maatschappij.

Laboresultaten zijn vaak waardeloos voor een teler, want nieuwe technieken worden idealiter uitgetest onder praktijkomstandigheden. Onze praktijkcentra moeten dus continu deze nieuwste technieken uittesten onder de omstandigheden die bij de telers van toepassing zijn. Daarom moeten de partijcentra zelf ook beschikken over de meest moderne infrastructuur zoals serres, stallen maar evenzeer de meest moderne uitrusting zoals warmtekrachtkoppeling, tractoren op GPS, etc.

We blijven als provincie Antwerpen dan ook zelf resoluut inzetten op praktijkonderzoek in land- en tuinbouw en investeren in onze praktijkcentra. Zo wordt in Geel gewerkt aan een vernieuwd educatief aanbod en een nieuw kantoorgebouw voor de Hooibeekhoeve. In 2016 hebben we er ook een nieuwe melkveestal in gebruik genomen, zodat de Hooibeekhoeve beschikt over twee vergelijkbare groepen koeien met elk een eigen melkrobot. Zo kan nieuw vergelijkend onderzoek sneller en efficiënter gebeuren.

Bij praktijkonderzoek zijn naast de land- en tuinbouwer vele andere partners en organisaties betrokken. Met hen gaan we samenwerkingsverbanden en projecten aan. Onze praktijkbedrijven zijn actief binnen Vlaanderen én Europa. En dit al voor vele jaren.

De Hooibeekhoeve was nauw betrokken in een project rond dierenwelzijn en milieukwaliteit. Zo zijn er de ecoroosters en een mestrobot, die enerzijds de luchtuitwisseling tussen de mestkelder en de stal sterk verminderen en anderzijds de klauwgezondheid verbeteren. Daarnaast loopt een project rond innovaties op gebied van bodemgebruik, waarbij de Hooibeekhoeve zich focust op de zandgrond en de teelt van voedergewassen.

Op het Proefbedrijf Pluimveehouderij in Geel zijn momenteel verschillende onderzoeksprojecten lopende die inzetten op innovaties op het gebied van dierengezondheid. Zo leggen we ons samen met vooraanstaande onderzoeksinstellingen toe op een verantwoord antibioticagebruik in de humane en de dierlijke sector. Ook over ons onderzoek naar de bestrijding van rode vogelmijt of bloedluizen is al veel geschreven en blijven we onze inspanningen voortzetten. Tot slot doen we ook onderzoek naar het voorkomen van botbreuken bij leghennen die in niet-kooisystemen gebruikt worden.

Door binnen AGHRANT de krachten van de 4 praktijkcentra land- en tuinbouw in de provincie Antwerpen, zijnde Proefstation voor de Groenteteelt vzw (PSKW), Proefcentrum Hoogstraten vzw (PCH), EVAP Proefbedrijf Pluimveehouderij vzw (PV) en APB Hooibeekhoeve (HH), te bundelen wordt de kennisuitwisseling en netwerkvorming versterkt en kan ingezet worden op het uitwerken van gezamenlijke Europese onderzoeks- en samenwerkingsprojecten. Op die manier wordt ook de kennisuitwisseling met en tussen de Antwerpse land- en tuinbouwers versterkt.

De huidige samenwerking resulteerde in het opzetten en uitwerken van gezamenlijke Europese onderzoeks- en samenwerkingsprojecten en een grotere deelname van de Antwerpse praktijkcentra in Europese projecten.

Zo werden recent 4 INTERREG projecten goedgekeurd voor een totaalbudget van meer dan 13 miljoen, hiervan wordt 4,83 miljoen geïnvesteerd in de land- en tuinbouw in de provincie Antwerpen. Daarmee levert de samenwerking AGHRANT een gigantische hefboom voor het praktijkonderzoek ter ondersteuning en versterking van de land- en tuinbouw in de provincie Antwerpen. De samenwerking binnen Aghrant zet de provincie Antwerpen als landbouwprovincie op de Europese kaart.

Praktijkonderzoek blijft er voortdurend naar streven om de land- en tuinbouw te stimuleren en te ondersteunen met innovatieve en duurzame technieken. Daarvoor hebben we samenwerking en Europese steun nodig, maar daarover kunnen de volgende sprekers u nog veel meer vertellen.