Veranderende neerslagpatronen worden de komende decennia een moeilijk werkstuk voor de land- en tuinbouwsector. Met het plattelandsproject 'Aqualitatieve Mechelse Groenteregio' gaat de provincie samen met een handvol partners en zes gemeenten op zoek naar vernieuwende oplossingen voor het probleem.
Hemelwater is voor de land- en tuinbouwsector de belangrijkste waterbron. Zodra er iets aan de neerslag varieert, kan dat vergaande gevolgen hebben voor de land- en tuinbouwsector, zo weten ze bij het Proefstation voor de Groenteteelt in Sint-Katelijne-Waver. De onafhankelijke onderzoeksinstelling volgt onder meer de waterniveaus op in de basins van verschillende telers. De vaststellingen zijn alarmerend.
“Vanaf het najaar van 2017 merken we een droogte die tot nu toe aanhoudt”, legt Els Berckmoes uit. “2018 was een topjaar qua droogte, waardoor er in het begin van 2019 weinig waterbuffer opgebouwd was. Rond juni was er dit jaar al een tekort.” Volgens klimaatexperts volgen er voortaan meer scenario's zoals in 2018.
Tomatenkwekerij Primato in Putte, waar het nieuwe project vrijdag werd voorgesteld, ontsnapt ook niet aan het fenomeen. Het moderne bedrijf opende pas vier jaar geleden en is volledig opgebouwd om regenwater optimaal op te vangen. “Toch moeten we leidingwater bijkopen. Zonde, want intussen dringt elders perfect bruikbaar regenwater in de grond of wordt het afgevoerd”, zegt bedrijfsleider Guy Pittoors.
Alternatieve waterbronnen
De provincie is het eens met die visie. Samen met de gemeenten Putte, Duffel, Sint-Katelijne-Waver, Kontich, Rumst en Lier en partners als Pidpa, Regionaal Landschap Rivierenland en Pom Antwerpen wil het nu concrete oplossingen voor het probleem vinden via het project 'Aqualitatieve Mechelse Groenteregio'.
“We gaan zowel land- en tuinbouwers als natuurverenigingen ondersteunen bij heel concrete projecten”, legt Stan Verdonck van POM Antwerpen uit. “Daarom zijn we op zoek naar ideeën die out of the box zijn. Denk bijvoorbeeld aan bedrijfsgebouwen waar het regenwater op het dak kan opgevangen worden voor de land-en tuinbouwsector. We bekijken ook of er alternatieve waterbronnen, zoals een oude kleiput, toegankelijk kunnen gemaakt worden of dat er extra bufferbekkens of overstroombare zones kunnen komen op strategische plaatsen.”
De partners, de provincie, Vlaanderen en Europa investeren samen 162.610 euro in het project. In oktober vindt een eerste samenkomst plaats. “We moeten met iedereen op het terrein werken aan oplossingen”, stelt bevoegd gedeputeerde Ludwig Caluwé (CD&V). “We moeten daarbij ook bedrijfs- en gebiedsoverschrijdend denken.”
Kristof Van Rompaey