Vraag
De heer Ludwig Caluwé : Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister-president, collega's, de minister president heeft, volgens De Morgen van 25 mei 2001, een Liberaal Huis van Limburg geopend. In het kader van de traditionele verzuiling wordt het hoofdkwartier van de VLD-partij, samen met de liberale mutualiteit en andere liberale sociale organisaties, er gevestigd.
De minister-president verklaarde toen dat de gemeenschappen bij de aangekondigde sociale rondetafelconferentie aanwezig moesten zijn. De meeste thema's die er zouden worden besproken, vertoonden immers raakvlakken met gemeenschapsbevoegdheden zoals welzijn, bijstand aan personen of gehandicaptenzorg. De gemeenschappen en de federale overheid moeten samen nagaan hoe een beleid dat op activering en zelfredzaamheid is gericht het best op de specifieke behoefte van elke gemeenschap wordt afgestemd.
De minister-president wordt goed gevolgd in zijn eigen partij. Een kleine maand later, vlak voor de start van de rondetafelconferentie, heeft het partij bestuur van de VLD dezelfde eis overgenomen. Het bestuur stelde dat de gemeenschappen en gewesten op 25 juni bij deze rondetafelconferentie zouden worden betrokken.
Tot op heden zijn de gewesten en gemeenschappen echter niet bij deze rondetafelconferentie betrokken. De federale minister van Sociale Zaken is op dat punt blijkbaar doof en verklaart zelfs het tegendeel. Hij is van oordeel dat de federale overheid haar eigen sociaal beleid moet uitstippelen en dat de gemeenschappen daarnaast hun eigen beleid moeten opmaken. Hier zou niet gezamenlijk over moeten worden overlegd, noch zou gezamenlijk over de toekomst moeten worden nagedacht.
Mijnheer de minister-president, na de federale begrotingsbesprekingen ging uw partijvoorzitter zelfs nog een stap verder en greep hij terug naar het partijprogramma op basis waarvan uzelf en de partijvoorzitter zijn verkozen. Het ging om de splitsing van de ziekteverzekering, van de uitgaven en van de gezondheidszorgen. Hij zou dit thema opnieuw aankaarten met het oog op 2003. De gemeenschappen zouden bijgevolg des te meer moeten worden betrokken bij het debat dat nu over de toekomst van de sociale zekerheid wordt gevoerd. Vlaanderen heeft een eigen zorgverzekering uitgewerkt die op 1 januari 2002 definitief van start gaat. De federale overheid vindt het nu nodig iets gelijkaardigs op te zetten. De regeringscommissaris, mevrouw Van Gool, heeft hieromtrent plannen op zak. Alles wijst erop dat de gemeenschappen - zoals u zelf terecht in de maand mei zei - bij deze rondetafelconferentie moeten worden betrokken.
Mijnheer de minister-president, hoe komt het dat de gemeenschappen niet bij deze conferentie betrokken zijn ? Welke inspanningen hebt u gedaan opdat dit alsnog zou gebeuren ? Kan de Vlaamse Gemeenschap dit debat op een andere wijze voeren of voorbereiden ? Kan, in het perspectief van een overheveling van bevoegdheden, de Vlaamse Gemeenschap naar de toekomst van de sociale zekerheid uitkijken ?
Minister-president Patrick Dewael : Mijnheer de voorzitter, collega's, er mogen geen twee debatten door elkaar worden gehaald. Aan de ene kant is er de rondetafelconferentie over de toekomst van de sociale zekerheid die federaal wordt georganiseerd. Aan de andere kant is er het debat over eventuele verdere stappen in de richting van de overheveling van bevoegdheden inzake sociale zekerheid naar de deelstaten. Dit zijn twee verschillende debatten.
Toen de federale overheid aankondigde dat er een rondetafelconferentie zou worden georganiseerd, was de aanleiding hiertoe onder meer de betoging van 20 mei 2001. De bevoegde federale minister heeft op 26 juni 2001 een rondetafelconferentie over sociale solidariteit aangekondigd waarin regering, werkgevers en vakbonden en ziekenfondsen zouden zijn vertegenwoordigd. De ambitie van deze conferentie bestond erin eind volgend jaar conclusies op te maken. Op de opening van het Liberale Huis in Hasselt en ook nadien heb ik gezegd dat wanneer over aspecten van sociale zekerheid zou worden onderhandeld die raakvlakken vertonen met bevoegdheden van de deelstaten, de deelstaten op dat ogenblik ook effectief bij de onderhandelingen zouden worden betrokken.
De federale minister zegt dat het niet de bedoeling is zo'n materie aan te snijden. Mocht dit toch het geval worden, zouden overlegorganen worden gecreëerd om de deelstaten effectief bij het debat te betrekken. Ik heb hieromtrent een brief aan de federale premier gericht. Als de rondetafelconferentie effectief aangelegenheden zou aansnijden die behoren tot de bevoegdheden van de deelstaten, sta ik erop dat wij daarbij betrokken worden. Op dit ogenblik ligt de rondetafelconferentie stil. Een van de redenen waarnaar wordt verwezen is het ontwerp van begroting van de federale regering. Zowel de werkgevers als vakbonden zien hierin weinig redenen om nog langer te confereren. De financiële middelen ontbreken op dit ogenblik om de rondetafelconferentie invulling te geven.
De bevoegde federale collega's trachten de conferentie via informele contacten zo snel mogelijk opnieuw op te starten. Als de conferentie niet bij elkaar komt, begrijp ik niet in welke mate de belan gen van de deelstaten zouden worden benadeeld. Ik herhaal mijn uitgangspunt. Als de rondetafelconferentie opnieuw wordt opgestart en er thema's worden aangesneden die ons raken, moeten wij kunnen participeren. Uit de contacten die ik de voorbije uren had, blijkt dat het voornemen van de federale regeringscommissaris om een eigen zorgverzekering op te starten geen plan is dat door de federale regering wordt gedragen.
De heer Ludwig Caluwé : Ik dank de minister-president voor zijn antwoord. Het is niet omdat de conferentie vandaag stilligt dat ze niet opnieuw van start kan gaan. De toekomst van de sociale zekerheid, de vergrijzing en de impact hiervan op vele domeinen, belangt ons allen - ook als gemeenschap - aan.
Het antwoord van federaal minister Vandenbroucke lees ik anders dan de ministerpresident. De gemeenschappen zouden er wel worden bij betrokken als er raakvlakken met de bevoegdheden van de gemeenschappen opduiken. Minister Vandenbroucke heeft in Knack gezegd dat de raakvlakken met de bevoegdheden in andere vormen aan bod kunnen komen, niet op de rondetafelconferentie maar ergens anders. Hij sluit uitdrukkelijk uit dat de gemeenschappen hier als dusdanig bij worden betrokken.
We weten intussen dat dit veto niet van minister Vandenbroucke komt, maar van de Parti Socialiste. Hier wordt braaf naar geluisterd. Ik aanhoor met genoegen dat de federale zorgverzekering geen doorgang vindt. Ik heb al veel gehoord en achteraf blijkt dikwijls dat het anders verloopt. Ik denk hier aan de uitdrukkelijke vraag van uw partij dat de gemeenschappen bij deze conferentie aanwezig zouden zijn. Blijkbaar wordt men niet gehoord. Ook al zegt u nu dat de federale zorgverzekering geen regeringsstandpunt is, toch vrees ik dat men er morgen of later toch werk van maakt. Dat sluit ik niet uit.
Minister-president Patrick Dewael : Mijnheer Caluwé, ik kan mij moeilijk zorgen maken over het feit dat ik niet aanwezig ben op een conferentie die vandaag niet vergadert. Als u bovendien collega's citeert, dan moet u dit op een correcte wijze doen.
Ik heb het interview uit Knack meegebracht. Federaal minister Vandenbroucke zegt letterlijk : 'We moeten op het federale vlak een consensus zoeken over een federaal sociaal beleid.' Het is nog altijd het recht van de federale regering om een consensus te zoeken over wat nog altijd tot de federale bevoegdheid behoort. Vervolgens zegt hij : 'Je mag de evolutie in de gemeenschappen niet beknotten. De raakvlakken met hun bevoegdheden kunnen evenwel in andere overlegvormen aan bod komen. We spreken dan niet over een splitsing in de sociale zekerheid.'
Ik kan de federale collega alleen maar bijtreden: dit onderwerp behoort noch tot het Vlaamse, noch tot het federale regeerakkoord. Ik citeer nogmaals : '... mogelijks een debat in de toekomst omdat we evolueren naar een situatie met meerdere bestuurslagen, namelijk een Europese, een federale en een Vlaamse laag.'
Dit staat letterlijk in Knack te lezen. Dit is heel wat anders dan het karikaturale betoog dat u ervan maakt.
De heer Ludwig Caluwé : Het debat heeft natuurlijk betrekking op wat een federaal sociaal beleid is. Ik treed u bij in uw stelling van 24 mei dat de meeste van de federale thema's zoals vergrijzing, relatie arbeid en gezin of welvaartvastheid, raakvlakken hebben met gemeenschapsbevoegdheden als welzijn, bijstand aan personen, of gehandicaptenzorg.