Goeiemiddag dames en heren,
Als gedeputeerde van én voor landbouw ben ik blij jullie hier te mogen verwelkomen op deze studiedag WarmteKrachtKoppeling in de Glastuinbouw.
Voor de provincie Antwerpen is glastuinbouw namelijk een belangrijke economische sector. Bijna de helft van de glastuinbouwoppervlakte in Vlaanderen situeert zich binnen de grenzen van onze provincie. We zijn ook goed voor bijna 60% van het Vlaamse areaal groenten onder glas.
We kunnen hiervoor in onze provincie rekenen op een sterk agrocomplex. Dit netwerk bestaande uit veilingen, praktijkcentra en tal van andere ondernemingen, werkt elke dag aan onze Europese toppositie. Ook Thomas More vervult hierbij een belangrijke rol. Ze houden de kennis op peil en zorgen jaarlijks voor de instroom in de sector van uitstekend opgeleide medewerkers Dankzij onze provinciale scholen wordt ook sterk geïnvesteerd in de toekomst, want zij stomen jaarlijks vele leerlingen klaar voor instroom in de sector. We mogen niet vergeten dat dit netwerk uniek is in onze provincie en dat dit netwerk onze sterkte is binnen de Vlaamse-, Europese- en wereldmarkt.
Het areaal glastuinbouw in de provincie Antwerpen is de afgelopen 10 jaar constant gebleven, wat op zich al een enorme prestatie is. Op het terrein zien we dat het aantal bedrijven in onze provincie daalt, maar dat de schaalgrootte per individueel bedrijf toeneemt. Toch kiezen niet alle glastuinbouwbedrijven voor deze schaalvergroting. In onze provincie zijn er een aantal tuinders die bewust gekozen hebben voor een succesvolle teeltomschakeling naar bijvoorbeeld asperges, veldsla of aardbeien onder glas. In de glastuinbouwsector is er dus sprake van eenzelfde tweesporenevolutie als in de land- en tuinbouw in het algemeen: sommigen kiezen voor uitbreiding en export, anderen voor nichemarkten en de korte keten. Vanuit het beleid maken we daarin geen keuze, maar ondersteunen we de verschillende opties. We denken ook dat beide nodig zijn en elkaar versterken.
Ook op het vlak van energie werden door de sector reeds mooie inspanningen geleverd. Door een actieve omschakeling naar de WarmteKrachtKoppeling-technologie werd massaal overgeschakeld van petroleum naar aardgas en is de glastuinbouwsector een energieproducent geworden. Prachtig aan het inzetten van deze technologie in de glastuinbouwsector is dat restwarmte en CO2 zoveel mogelijk worden benut in de serre.
Deze evolutie heeft dus niet enkel gezorgd voor een energie producerende sector, maar ook voor een verduurzaming van de sector. Door de toepassing van WarmteKrachtKoppeling heeft de glastuinbouwsector namelijk een aanzienlijke CO2-besparing gerealiseerd. Een evolutie en prestatie waar ik als gedeputeerde bijzonder fier op ben.
In tegenstelling tot veel andere sectoren is CO2 voor de glastuinbouwsector een waardevolle component, onmisbaar in het productieproces. Stel dat we het aandeel CO2-recuperatie verder kunnen vergroten? Is CO2-captatie een mogelijke piste? Kan deze technologie onze uitstoot verder reduceren en kunnen onze bedrijven deze CO2 weer inzetten in het productieproces? U hoort er dadelijk ongetwijfeld meer over in één van de workshops.
Ons provinciaal glastuinbouwbeleid zet sterk in op het behoud en de verduurzaming van het glastuinbouwareaal in onze provincie.
Eén van de acties is het inzetten op de samenwerking tussen glastuinbouwbedrijven door middel van een warmtenet. Door glastuinbouwbedrijven die kort bij elkaar gelegen zijn te koppelen kan het geheel, namelijk het glastuinbouwgebied, verder geoptimaliseerd worden. Als gedeputeerde van landbouw geloof ik dat een warmtenet in zo’n glastuinbouwgebied niet alleen zorgt voor economische en ecologische rendementen, maar ook voor de verankering van glastuinbouw in onze regio.
Op langere termijn maakt een warmtenet de overstap naar een centrale energievoorziening en de overstap naar een nieuwe technologie of warmtebron mogelijk, denk bijvoorbeeld maar aan het toepasbaar maken van diepe geothermie in de Noorderkempen. Ook maakt een warmtenet de koppeling met een omgeving mogelijk. Hierdoor kan de glastuinbouwsector aangesproken worden voor warmteafzet, maar ook als warmteleverancier.
Als partner voor de uitwerking van ons warmtenet-onderzoek hebben wij gekozen voor Kenniscentrum Energie. Zij hebben een concept ontwikkeld dat samenwerking tussen glastuinbouwbedrijven door middel van een warmtenet mogelijk maakt. Dit concept is vervolgens in samenwerking met tuinders geconcretiseerd in vier glastuinbouwgebieden in onze provincie. Ik reken erop dat deze expertise verder uitgerold wordt binnen de sector en hoop dat onze ondersteuning leidt tot realisaties op terrein. Dit warmtenetproject wordt door Kenniscentrum Energie zo dadelijk toegelicht in één van de verschillende workshops.
Tot slot wens ik jullie vandaag een leerrijke studiedag.