Mogen politici tegelijk actief zijn op het nationale en het lokale niveau? Die discussie is belangrijk, nu we op beide niveaus naar verkiezingen evolueren. Aanleiding is de affaire van Caroline Bastiaens (CD&V) in de stad Antwerpen. Bastiaens is uitverkoren om ontslagnemend schepen van Cultuur Philip Heylen op te volgen. De vraag luidt: moet zij nu haar mandaat als Vlaams parlementslid opgeven? Hoe zit het met de cumul? En die vraag reikt verder dan CD&V en dan deze specifieke situatie.
De vertegenwoordigers van CD&V dansten zondag tijdens het debat op de regionale zender ATV rond de hete brij. Servais Verherstraeten (uit Mol), fractieleider in de Kamer, schoof de hete aardappel door naar het provinciale bestuur van zijn partij, dat woensdag samenkomt. En ook provinciaal gedeputeerde Ludwig Caluwé (uit Essen) had geen zin in moedige verklaringen. De spanning binnen de CD&V tussen stad en provincie werd zo eens te meer duidelijk.
Betekent het een meerwaarde voor de politiek dat lokale mandatarissen ook zetelen in het parlement? Ja, in sommige gevallen zeker wel. Als de parlementaire discussie bijvoorbeeld gaat over radicalisering, dan is de aanwezigheid van burgemeesters zoals Bart Somers (Mechelen) en Hans Bonte (Vilvoorde) meer dan wenselijk. Ook Bart De Wever zou namens Antwerpen in zulke debatten aanwezig moeten zijn, ook al is hij dat - net als zijn voorganger Patrick Janssens - meestal niet.
Moet Caroline Bastiaens naast schepen ook Vlaams parlementslid kunnen blijven? Wat ons betreft wel. De aanwezigheid van een schepen in het parlement garandeert meer invloed voor een stad of gemeente. Op voorwaarde dat die verkozene daar dan ook iets mee doet.
De oppositiepartijen sp.a en Groen pleiten voor een verbod op cumuls. Het belangrijkste argument luidt dat de partijen bij de verdeling van de mandaten zelf een mix moeten maken van ervaren politici en jong talent. De riante vergoeding voor ambten zoals dat van schepen en parlementslid bewijst volgens hen dat het gaat om fulltime jobs. En daar valt veel voor te zeggen.
Anderzijds is het belangrijk dat er in het parlement mensen aanwezig zijn die dagelijkse praktijkervaring hebben met de grote problemen van deze tijd. Niet dat een cumul jong talent mag tegenhouden. Maar een wettelijke regel om de combinatie van nationale en lokale bevoegdheden te verbieden, zou volgens ons geen stap vooruit zijn. Het is beter om de politieke partijen zelf te laten oordelen. Als die partijen daar dan verkeerde keuzes in maken, dan kan de kiezer daarover nog altijd zijn afkeuring laten blijken.
Lex Moolenaar