toespraken

Vragen voor Minister van Telecommunicatie en Overheidsbedrijven en Participaties, Rik Daems

29 April 2014

Toespraak bij de persconferentie toekomstvisie voor de detailhandel in Herenthout en Grobbendonk en de Herentals

Detailhandel komt al geruime tijd in het nieuws. Dat is geen toeval.

In 2010 al bleek uit de Winkelnota van minister-president Peeters dat de detailhandel in Vlaanderen op een keerpunt staat. De toekomst zal er één zijn van minder winkels die kleiner zijn, die van locatie wisselen en waar anders gewinkeld wordt. Denk maar aan de opkomende concepten zoals webwinkels of pop up-stores.

Deze evoluties werken enerzijds leegstand in de hand, daar mogen we niet blind voor zijn, maar ze creëren ook nieuwe kansen voor creatieve ondernemers én uitdagingen voor lokale en bovenlokale overheden.

Elke provincie heeft zijn economische eigenheid. De provincie Antwerpen zet vooral in op eigen speerpunten zoals chemie, logistiek, creatieve industrie, … maar zeker ook op detailhandel. Die ziet er in elk gemeente anders uit, maar is onlosmakelijk verbonden met de situatie in de ruime regio.

De provincie vatte enkele jaren geleden de koe bij de horens en bouwde, ter ondersteuning van de gemeenten, een eigen expertisecentrum detailhandel uit: een combinatie van kennis en coaching.
Expertise waarvoor de meeste gemeenten zelf geen mankracht en budget hebben maar die ze toch dicht bij huis en op maat van hun specifieke situatie kunnen inzetten.

Stap één is zoveel mogelijk kennis vergaren:

We brachten, samen met de andere provincies, het volledige aanbod van onze handelszaken in kaart en kregen dankzij een zeer uitgebreid onderzoek (bij 33.000 gezinnen) zicht op de koopstromen tussen onze gemeenten: waar en voor welke producten koopt men in eigen of in een andere gemeente, hoe aantrekkelijk is een stad of gemeente voor bepaalde soorten goederen en waarom?
Half februari lanceerde we ons Kennisnetwerk Detailhandel waarop al deze resultaten publiek worden gemaakt in feitenfiches die raadpleegbaar zijn via www.detailhandelvlaanderen.be.

Maar de gemeenten krijgen meer: sinds 2010 kunnen ze op kosten van de provincie toegang krijgen tot een databank waarop ze tot in detail alle gegevens van hun handelsapparaat kunnen raadplegen.

Uiteraard geeft zoveel informatie inzicht in de detailhandelssituatie op lokaal en bovenlokaal niveau.
Bij voorbeeld dat er de voorbije jaren veel extra winkeloppervlakte in de periferie werd gecreëerd, maar ook dat het verzadigingspunt bereikt is: voor elke vierkante meter die er nu bijkomt, komt er ergens anders een vierkante meter leeg staan, vaak in dezelfde gemeente.
Het is belangrijk om met dat soort conclusies iets te doén.
Voor gemeenten is dat vaak niet evident, bij gebrek aan informatie over tendensen buiten hun eigen grenzen.

Stap twee spreekt dus voor zich:

We willen ondersteuning geven aan de gemeenten bij de uitbouw en bij de uitvoering van hun detailhandelsbeleid. De provincie startte daarom begin dit jaar een coachingtraject.
We vinden het immers van cruciaal belang dat gemeenten een toekomstvisie over hun detailhandel ontwikkelen en van daaruit gerichte acties ondernemen, acties die duurzaam zijn, die rekening houden met andere beleidsdomeinen én met de handelaars en de klanten van morgen.

De gemeenten Herenthout en Grobbendonk en de stad Herentals willen niet wachten op wat de toekomst brengt. Ze vormen de eerste cluster van gemeenten die de expertise van een provinciale detailhandelscoach inhuren. Hij startte tien weken gelden en heeft samen met de bestuurders, ambtenaren, specialisten én handelaars een analyse gemaakt van de huidige situatie en een visie voor de toekomst uitgeschreven, vertrekkende vanuit hun eigen sterkte.

Ik geef graag het woord aan de bevoegde schepenen om u die visie zelf voor te stellen.
9u40 inkijk in de visie en plannen van Herentals, Grobbendonk en Herenthout

Herentals – Aantrekkelijke winkelstad voor de regio, vandaag en morgen, voor jong en oud
Dhr Jan Michielsen, schepen bevoegd voor Middenstand

Grobbendonk – Gastvrije gemeente waar inwoners, toeristen en handelaars elkaar vinden
Dhr Maarten Wouters, schepen bevoegd voor Middenstand

Herenthout – Bruisende gemeente om te feesten, te ondernemen en te winkelen
Dhr Maurice Helsen, schepen bevoegd voor Middenstand

9u55 toelichting bij de gemeenschappelijke actielijnen (Ben Op de Beeck, detailhandelscoach)

10u00 conclusies door dhr Ludwig Caluwé, gedeputeerde provincie Antwerpen, bevoegd voor Economie

De toon is gezet door deze drie partnergemeenten die meteen een voortrekkersrol spelen.
Niet alleen door samen te werken op vlak van industrie, maar ook op vlak van hun detailhandel bewijzen Herenthout, Grobbendonk en Herentals dat de toekomst ligt in de eigen sterkte.

U hebt zelf kunnen vaststellen dat men niet met elkaar in concurrentie gaat maar net zoekt naar een gemeenschappelijke toegevoegde waarde waarbij elke gemeente zijn eigenheid behoudt.

Onze aanpak van samenwerking loont, ook die tussen lokale overheden en de provincie.
Tien weken na de operationele start van ons coachingproject loopt er in vijf gemeenten een traject. Volgende maand starten we twee nieuwe trajecten op en we zijn in gesprek met nog eens meer dan tien gemeenten over concrete samenwerking.

U hoort dus nog van ons.