In de pers

17 January 2018

Gazet van Antwerpen: Inwoners Wuustwezel willen systeem om slechte lucht rond stallen te onderzoeken: “Verhoogd risico op longontstekingen”

De provincie West-Vlaanderen wil meetpunten voor fijn stof zetten in de buurt van grote industriële (pluim)veestallen, na een nieuwe studie van het ILVO over de gezondheidsrisico’s. Ook in Wuustwezel zijn veel inwoners vragende partij.

Vorig jaar in april trokken inwoners van Wuustwezel naar het gemeentehuis omdat ze zich grote zorgen maken over de ongebreidelde bouw van een nieuwe (pluim)veestallen. Ze klaagden niet enkel over de teloorgang van het open landschap, de nachtelijke transporten van gevogelte en geurhinder, maar stelden zich vooral vragen over de gezondheidsrisico’s van het fijn stof en de ammoniak. De gemeente staat vaak machteloos, omdat bij een negatief advies de aanvragers naar de provincie stappen voor hun vergunning en die daar meestal ook krijgen, omdat de gronden nu eenmaal in landbouwgebied liggen.

In West-Vlaanderen leeft al een tijd dezelfde onrust, in die mate dat de provincie bij het ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek) een onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek bestelde. Die conclusies werden maandag voorgesteld en zijn ook interessant voor de gemeenten uit de Noorderkempen.

“De aanleiding was het verband dat de West-Vlaamse Milieufederatie onlangs legde tussen veehouderij en gezondheidsklachten

bij omwonenden. De WVM heeft echter geen wetenschappelijke basis”, zegt Greet Riebbels van ILVO. “Daarom hebben wij op vraag van de provincie West-Vlaanderen alle relevante studies die er al bestaan, geanalyseerd. Onze slotconclusie: wie in de omgeving van intensieve veehouderijen woont, loopt een verhoogd risico op longontstekingen en infecties van de lage luchtwegen. Maar op andere gezondheidsvlakken scoren de omwonenden dan weer béter. Buiten die longontstekingen en luchtweginfecties is er vooralsnog geen wetenschappelijk bewijs dat wonen in de omgeving van veeteeltbedrijven schadelijk is.”

Q-koorts

Eén belangrijke kanttekening: ILVO wijst erop dat meetpunten voor fijn stof niet aan veehouderijen staan, maar wel aan belangrijke verkeersaders of in de haven. “De studie vraagt om verder onderzoek naar enkele specifieke problemen. Er wordt ook gevraagd aan het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) om epidemieën, zoals Q-koorts, een bacteriële besmetting die foetusverwerping bij dieren kan geven, strikt op te volgen”, zegt Riebbels.

West-Vlaams gedeputeerde van Landbouw Bart Naeyaert (CD&V) wil een actieplan. “Er zijn kennishiaten. Begin februari houden we een workshop over het probleem en beslissen we over meetpunten voor fijn stof in de buurt van grote veehouderijen. Ik ben verantwoordelijk voor zowel landbouw als omgevingsvergunningen. Ik wil weten waarover ik beslis.”

1 miljoen kippen

Antwerps gedeputeerde voor Landbouw Ludwig Caluwé (CD&V), zelf afkomstig uit Essen, kon gisteren nog niet meedelen of de provincie Antwerpen op basis van deze nieuwe ILVO-studie ook meetpunten wil zetten in gebieden met een grote concentratie aan stallen, zoals het gehucht Braken in Wuustwezel. Hij vroeg eerst meer tijd om de studie te bestuderen alvorens een uitspraak te doen.

Wuustwezel is een van de drie gemeenten (net als Ravels en Hoogstraten) in onze provincie met meer dan 1 miljoen kippen.

In Braken leeft onderhuids veel frustratie bij de inwoners, maar omdat het een kleine gemeenschap is met veel familiale banden durft niemand met naam en foto zijn mening te geven. “Of onze schoolkinderen meer longontstekingen of infecties van de luchtwegen hebben dan elders, kan ik niet zeggen”, reageert Wen Van Hees, directeur van vrije basisschool ’t Kantoor. “Ik heb geen referentiepunt. Wij willen een neutrale houding aannemen, daarom hebben we vanuit het schoolbestuur beslist om bijvoorbeeld geen bezwaar aan te tekenen tegen de bouw van de nieuwe grote kippenstal die in de velden achter de school gaat komen. Maar we hebben wel aan de schepen van Onderwijs onze bezorgdheid geuit voor eventueel extra verkeer. Tegen een meetpunt hebben we niets. Het is misschien wel interessant om nu een nulmeting te doen en die binnen enkele jaren te vergelijken met nieuwe waarden.”

Doodsbedreigingen

Een oudere inwoner hoopt dat onze provincie net als West-Vlaanderen ‘snuffelpalen’ gaat zetten. “25 jaar geleden heb ik de problemen hier al aangeklaagd. Ik heb achteraf drie maanden politiebescherming moeten krijgen,” zegt de man, “omdat ik doodsbedreigingen kreeg van boeren. In Stabroek en Arendonk staan meetpunten, maar daartussen niks. Ze mogen die paal bij mij in de tuin zetten. Tegen zo’n onafhankelijke metingen kan toch niemand iets hebben?”