2003 - 2004

Vragen voor de vice-eerste minister en minister van Begroting en Overheidsbedrijven, Johan Vande Lanotte

5 December 2003

Mondelinge vraag over de nieuwe dienstregeling van de NMBS en de problemen voor mensen die dienen over te stappen

Vraag

De heer Ludwig Caluwé: Vanaf 15 december treedt bij de NMBS een nieuwe dienstregeling in werking. Bij de uitwerking ervan werd blijkbaar weinig rekening gehouden met de behoeften van vele reizigers. Er rijden nu wel meer treinen naar Antwerpen-Centraal, wat een goede zaak is, maar de reizigers voor wie Antwerpen of Berchem een overstapstation is, gaan erop achteruit.Het meest getroffen zijn de overstappers van en naar lijn 12, de lijn naar Nederland. De reistijd neemt in bijna alle richtingen toe. De reizigers naar Lier doen er voortaan een kwartier langer over. Voor wie van de stoptrein komt, ligt Brussel vanaf 15 december 20 minuten verder.

Alle records worden echter gebroken door de aansluiting – of het gebrek eraan – van lijn 12 met lijn 52, de spoorlijn richting Boom en Puurs. Voor wie met de interregio uit Essen komt, liggen Boom en alle stations ertussen voortaan 19 minuten verder. Maar nog straffer is de situatie voor wie met de stoptrein komt, want die moet 54 minuten op een aansluiting wachten. Dat is bijvoorbeeld bijzonder erg voor de leerlingen van de Provinciale Technische School van Boom; voor hen wordt de situatie haast onmogelijk. Momenteel duurt het traject tussen Essen-Wildert en Boom ongeveer één uur. Vanaf 15 december zal de reiziger er een uur en drieënvijftig minuten over doen.

De passagiers wier reistijd niet toeneemt, zullen met andere problemen worden geconfronteerd. Zo bedraagt de overstaptijd in Antwerpen-Centraal, waar de perrons ver uit elkaar liggen, vaak niet meer dan vier minuten. Dat wordt rennen en bij elke lichte vertraging de trein missen.

Ook voor de overstappers van en naar lijn 52 zelf zijn de problemen groot. Ook in de omgekeerde richting is er geen verbindingen met lijn 12. Daarnaast is ook de verbinding met de stoptreinen richting Sint-Niklaas verslechterd. Vanuit Hoboken ligt Zwijndrecht voortaan 24 minuten verder. Naar Brussel doet men er 8 tot 10 minuten langer over en naar Lier 4 minuten. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er voor sommige reizigers van lijn 12 wel enkele lichtpuntjes zijn. De reistijd naar Boechout, Mortsel, Hove en Kontich vermindert met 7 minuten.

Ik heb daar enkele vragen bij.

Heeft de NMBS bij de uitwerking van de nieuwe dienstregeling gepeild naar de behoeften van de overstappende treinreiziger? Kunnen de ministers zeggen waarom de meeste overstappers er zo op achteruit gaan? Heeft de NMBS bij de uitwerking van de regeling rekening gehouden met de behoeften als gevolg van de werken aan de ring? Met goede connecties zouden immers meer weggebruikers de trein kunnen nemen, wat de ring zou kunnen ontlasten. Is de NMBS bereid om de dienstregeling op korte termijn bij te sturen?

De heer Johan Vande Lanotte:
Op 14 december worden in Antwerpen-Centraal inderdaad drie bijkomende perronsporen in gebruik genomen. Dat maakt het mogelijk een nieuw rittenschema op te stellen waardoor vijf lijnen uit verschillende richtingen opnieuw tot Antwerpen-Centraal kunnen worden doorgetrokken in plaats van tot Antwerpen-Berchem.

Dat is de basishypothese. Voor duizenden reizigers vervalt de overstap in Antwerpen-Berchem. Dat is een positieve maatregel die enkele bijkomende spoorlijnen mogelijk maakt. Dat heeft niet belet dat er nog altijd zes kopsporen zijn die technische beperkingen veroorzaken. Er werd voorrang gegeven aan de grootste reizigersstromen. De toevallige aansluitingen en technische koppelingen die er gekomen zijn door de treinbeperkingen, vervallen spijtig genoeg opnieuw.

Voor een groot aantal verbindingen zijn er alternatieven voorhanden, maar dat geldt niet voor alle verbindingen.

Volgens de huidige vooruitzichten wordt de nieuwe dienstregeling van 14 december 2003 behouden tot de grote infrastructuurwerken in Antwerpen-Centraal definitief zijn afgerond. Ik ben bereid de toestand na een drietal maanden te laten evalueren. Ik vraag enig begrip, gelet op de immense werkzaamheden in Antwerpen-Centraal, die het treinverkeer nog een tijdlang zullen blijven hinderen.

De heer Ludwig Caluwé: Ik geef toe dat het onmogelijk is omeletten te bakken zonder eieren te breken. Om over drie jaar het beoogde resultaat in Antwerpen-Centraal te bereiken, moeten er wellicht heel wat eieren worden gebroken.

Dat belet niet dat er met enige creativiteit maatregelen kunnen worden genomen om de zwaarste problemen inzake treinverbindingen op te lossen. Bij de vorige herschikking van de dienstregeling besefte de NMBS na twee maanden dat kleine wijzigingen heel wat problemen konden wegwerken. De minister zou er bij de NMBS op kunnen aandringen om ook nu aanpassingen te realiseren, zeker met het oog op de nakende werkzaamheden aan de Antwerpse ring.