1999 - 2004

8 October 2002

Tussenkomst tijdens een vraag om uitleg over de problematiek van de zondagsvaart in de binnenvaartsector

De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Penris tot de heer Stevaert, minister vice-president van de Vlaamse regering, Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken en Energie, over de problematiek van de zondagsvaart in de binnenvaartsector.

De heer Jan Penris :Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, u kondigde ruime tijd geleden al aan dat u in oktober op het Albertkanaal en andere Kempische kanalen zou laten uittesten wat er nodig is om de binnenschippers ook op zondag te laten varen. De Europese Gemeenschap verplicht immers vanaf 1 januari 2003 dat de zondagsvaart in alle lidstaten mogelijk moet zijn. De heer Helsen heeft daar in het verleden al een vraag over gesteld, meer bepaald over de problematiek van de watersportactiviteiten op de kanalen.

Minister van Staat, de heer Claes, blijkt een grote voorstander te zijn van de zondagsvaart. Ik neem aan dat hij namens de sp¢a sprak.We hebben ondertussen ook een reactie van de CCOD die dan weer tegen is, al was het maar omdat een aantal ambtenaren zou kunnen worden opgevorderd om op zondag te werken. Sinds eind september kennen we ook de reactie van de binnenschippers. Ze zijn tegen het principe van de zondagsvaart. Dat was trouwens altijd al zo.We hebben daar in 1975 al een staking over gehad. Ze zijn dus niet gelukkig met het principe, maar ook niet met het experiment van de minister. Ze kondigen voorlopig zachte acties aan. Ze zullen toeteren voor de sluizen en misschien bepaalde sluizen blokkeren op zondag.

Nochtans zou het zo'n vaart niet moeten lopen. De binnenschippers wijzen erop dat de bestaande reglementering zondagsvaart al mogelijk maakt. Als de klant hierom uitdrukkelijk vraagt, kunnen de sluizen worden opengehouden.Vooral de Waalse staalklanten en de petroleumsector maken van deze regeling gebruik.

Het valt te vrezen dat een veralgemening van de zondagsvaart een meerkost voor het Vlaams Gewest zal betekenen. U zult wellicht extra personeel moeten inzetten om de sluizen te bemannen. Dat zal zeker niet ten voordele zijn van het sociale Europa. Binnenschippers werken nu al 6 dagen op 7. Ze vragen maar één rustdag, namelijk de zondag. Als voorstanders van een sociaal Europa moeten we dat respecteren.
Daarom wil ik u, mijnheer de minister, enkele vragen stellen.Welke maatregelen treft u concreet in verband met het Albertkanaal ? In hoeverre kan de bestaande regelgeving conform de Europese verplichtingen worden geacht ? Op welke manier wordt er overleg gepleegd met de sector ?

De heer Koen Helsen : Mijnheer de minister, de heer Penris haalde al aan dat ik vóór het reces een vraag heb gesteld over de watersportverenigingen. Op zondag oefenen duizenden sportliefhebbers hun sport uit op het Albertkanaal en de Kempische kanalen. U hebt toen gezegd dat het experiment in oktober zou worden georganiseerd. Het is misschien nog wat vroeg,maar zijn er al reacties of resultaten hieromtrent ?

De heer Ludwig Caluwé : Mijnheer de minister, wanneer een sector zich er uitdrukkelijk tegen verzet om mee te doen aan de 24-ureneconomie, dan moet de overheid daar zoveel mogelijk rekening mee houden.Voor het bevorderen van het vervoer via de binnenvaart op het Albertkanaal is het veel belangrijker om het tempo waartegen de bruggen worden verhoogd, op te voeren. Op die manier kan het aantal mogelijke verladingen per binnenschip serieus toenemen.Wat is daaromtrent de stand van zaken ?

De heer Johan Malcorps : Mijnheer de minister, op federaal niveau zijn we al een tijdje vragende partij om voor vrachtwagens zondagsrust verplicht te maken. Dit element kan ook meespelen in dit debat. De voorzitter : Minister Stevaert heeft het woord.

Minister Steve Stevaert : Mevrouw de voorzitter, dames en heren, gedurende de 4 zondagen van oktober 2002 organiseert de Dienst voor de Scheepvaart op het Albertkanaal een proefperiode voor zondagsvaart. Deze proefperiode moet de waterwegbeheerder meer informatie geven over alle aspecten die betrekking hebben op de zondagsvaart. Het gaat hier onder meer over de mogelijke organisatie en uurregeling, over de evolutie van de trafiek, over de evolutie van de wachttijden aan de sluizen en dergelijke, maar ook over de sociale en praktische gevolgen voor de schippers.Verder zal ook worden onderzocht welke inzet van personeel hiervoor noodzakelijk is, zodat de uiteindelijke kostprijs van deze bijkomende dienstverlening kan worden becijferd.

Daarnaast heeft de Dienst voor de Scheepvaart zich geëngageerd om tijdens deze proefperiode een uitvoerige enquête te houden bij de schippers over de gevolgen van de eventuele invoering van de zondagsvaart. In deze enquête, die anoniem zal worden verwerkt, kunnen de schippers al hun opmerkingen en suggesties neerschrijven zodat hiermee bij de evaluatie van de proef rekening kan worden gehouden.

Een van de Europese doelstellingen of aanbevelingen voor de vaarwegen die deel uitmaken van het Europese hoofdvaarwegennet - het Trans Europese Netwerk of afgekort TEN- is het mogelijk maken van een optimale benutting van de bestaande capaciteit. Het gaat hier dus wel degelijk over een doelstelling en geen formele verplichting vanwege de Europese Unie om op de hoofdvaarassen overal continuvaart mogelijk te maken. Het Albertkanaal maakt deel uit van dit Europees vaarwegennetwerk.

Vlaanderen is de enige regio waar het verbod op zondagsvaart nog van kracht is. Wel bestaat nu reeds de mogelijkheid dat de waterwegbeheerder afwijkt van het vaarverbod op zondag. Ook op het Albertkanaal wordt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Indien een bedrijf de economische noodzaak bevestigt om de maandagmorgen te beschikken over de goederen, wordt een bediening van de sluizen op zondag door de Dienst voor de Scheepvaart georganiseerd. In die zin kan worden gesteld dat een georganiseerde zondagsvaart onder bepaalde voorwaarden mogelijk is.

Vooraleer tot de organisatie van een proefperiode voor zondagsvaart op het Albertkanaal werd besloten, heeft de Dienst voor de Scheepvaart overlegvergaderingen georganiseerd met de verschillende schippersverenigingen. Tijdens dit overleg is een consensus bereikt over de organisatie van een proefperiode tijdens de maand oktober.Verder is de Dienst voor de Scheepvaart bereid om met de verschillende schippersverenigingen een permanent overleg te organiseren over alle problemen die de schippers ervaren bij de uitoefening van hun beroep. Op die manier kunnen de schippers rechtstreeks hun mening te kennen geven en concrete maatregelen voorstellen, bijvoorbeeld over bijkomende aanmeerplaatsen en bijkomende bevoorradingspunten. Ook de aanpassing van de bedieningstijden voor bruggen en sluizen kan voorwerp uitmaken van dit overleg.

Na de proefperiode zal een zeer grondige evaluatie gebeuren. Alle mogelijke aspecten van de zondagsvaart zullen worden onderzocht. Bij deze evaluatie zullen de verschillende schippersverenigingen, maar ook het bedieningspersoneel van de waterwegbeheerder worden betrokken. Indien uit deze evaluatie zou blijken dat de invoering van de zondagsvaart op sociaal, familiaal of ander vlak ernstige moeilijkheden met zich zou meebrengen voor de schippers, het bedieningspersoneel of andere categorieën waarover ook de heer Helsen het had, zal ik overwegen om de zondagsvaart niet in te voeren.

We bevinden ons in een uitzonderingstoestand. Daarom is het goed om een proefproject uit te bouwen en niet vooruit te lopen op de resultaten ervan. Ik wil in elk geval met alle aspecten rekening houden.Wat ook de beslissing moge zijn, we zullen dan gewapend zijn om Europa goed ons standpunt uit te leggen. De specificiteit van onze situatie brengt met zich mee dat voor bepaalde trajecten op bepaalde ogenblikken specifieke regelingen mogelijk moeten zijn. Ik wil echter niet vooruitlopen op de beslissingen.

Ik zal deze week de schippers ontvangen. Ik vind het goed dat ze actie voeren.Wel hoop ik dat ze zachte acties voeren, en dat we in de toekomst de conclusies van de studie kunnen bespreken en overleggen over wat er nadien te gebeuren staat. De binnenvaart heeft trouwens vele veranderingen ondergaan, onder meer door de afschaffing van de toerbeurt. Ook daar moeten we rekening mee houden.

De heer Jan Penris : Het antwoord van de minister is belangrijk, want hij geeft impliciet toe dat men de bestaande regelgeving kan beschouwen als conform de Europese regelgeving. Studeren staat vrij, en ik denk dat de schippers daarvoor ook begrip zullen hebben. De minister organiseert op dit ogenblik een enquête. Ik hoop dat die enquête massaal wordt beantwoord. In elk geval kan de minister nu al het antwoord van het internet halen : 90 percent van de schippers aangesloten bij de schippersbonden zijn tegen een veralgemening van het principe van de zondagsvaart. Ik heb uit het antwoord van de minister ook onthouden dat hij geen voorstander is van een veralgemening van de zondagsvaart. Dat is belangrijk.