(voormiddag)
De heer Johan Malcorps (AGALEV), corapporteur. - Ik verwijs naar het schriftelijk verslag.
De heer Ludwig Caluwé (CD&V). - We hebben hier te maken met een bijzonder merkwaardig wetsontwerp. Om mezelf ervan te overtuigen dat het wel degelijk om een wetsontwerp gaat, moet ik in de discussie erover telkens opnieuw het stuk ter hand nemen. De tekst van het ontwerp vertoont immers alle kenmerken van een intentieverklaring, een wilsuiting die in het beste geval de basis kan zijn voor een resolutie waarin het parlement de uitvoerende macht vraagt om in de toekomst iets te realiseren. De regering maakt een wet voor een relatief verre toekomst, voor het jaar 2015, maar ze weet nog niet op welke manier ze aan een aantal essentiële behoeften in de samenleving zal kunnen tegemoetkomen.
Ik wijs de niet-groene leden van de meerderheid erop dat de regering met het ontwerp veel verder gaat dat wat er in het paarsgroene regeerakkoord staat. Daarin staat namelijk dat de regering zal onderzoeken of een eventuele uitstap uit de kernenergie in de toekomst mogelijk is. Dat onderzoek is niet gebeurd, maar de regering heeft wel een beslissing genomen en een wetsontwerp ingediend. De staatssecretaris zegt dat deze beslissing nodig is om het proliferatierisico te verminderen, om de problemen inzake kernafval op te lossen en om een oplossing te vinden voor de veiligheidsrisico's die de kerncentrales veroorzaken. Ik kom daar straks op terug.
Sommige kerncentrales zullen in 2015 dus definitief gesloten worden en er zullen er geen andere in de plaats komen. Dat zal tot gevolg hebben dat er geen alternatief is voor een aanzienlijk percentage van onze elektriciteitsvoorziening. Hoe kan dit gat gedicht worden? Zullen we moeten bezuinigen op de verlichting? Moeten we terugkeren naar het elektriciteitsverbruik van enkele tientallen jaren geleden? Ik wijs erop dat de sterke lampen in deze zaal dan niet meer zullen kunnen branden, dat de medewerkers van de verslaggeving geen laptops meer zullen kunnen gebruiken, maar dat ze terug met de pen zullen moeten schrijven. Er zullen bijkomende jobs komen voor de tolken, want de simultane vertaling zal niet meer door iedereen kunnen worden beluisterd en elke senator zal een individuele tolk nodig hebben. Ik maak er natuurlijk een karikatuur van, maar er worden geen alternatieven gegeven voor het elektriciteitsverbruik, dat voor 57% van de kernenergie komt. De regering maakt er op die manier zelf een karikatuur van.
De heer Johan Malcorps (AGALEV). - Dat facet is in de commissie uitvoerig aan bod gekomen. We hebben tot in de details besproken welke alternatieven er zijn op het vlak van energiebesparing, energie-efficiëntie, hernieuwbare energie, aankoop van gas, STEG-centrales. De staatssecretaris heeft duidelijk gezegd dat het op dit ogenblik onmogelijk is de percentages op te geven. Europa verbiedt dat zelfs. Voor een deel zullen die percentages door de markt worden bepaald.
Het is poujadistisch te blijven volhouden dat er geen alternatieven zijn. Heel wat landen in Europa en in de rest van de wereld slagen erin een hoog welvaartspeil te behalen zonder het gebruik van kernenergie. Daarenboven is de uitstoot van CO2 er doorgaans geringer dan in België.
De heer Ludwig Caluwé (CD&V). - Het is even poujadistisch te beweren dat de percentages niet mogen worden vastgelegd omdat de productie vrij is en er dienaangaande geen bijkomende voorschriften mogen worden opgelegd. Het resultaat van dat alles zal zijn dat de markt in 2015 veel minder aan regels zal zijn gebonden. Zo zal het mogelijk zijn in Frankrijk elektriciteit aan te kopen die er op basis van kernenergie wordt geproduceerd, wat veel goedkoper is dan op basis van gas.
De heer Olivier Deleuze, staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling. - Ik zal straks uitweiden over de vergunning die ik heb verleend voor de bouw van een warmtekrachtkoppelinginstallatie bij BASF te Antwerpen, die hetzelfde vermogen zal hebben als Doel 1, namelijk iets minder dan 400 megawatt. Het probleem van Doel 1 is daarmee dus al opgelost.
De heer Ludwig Caluwé (CD&V). - Nog een geluk dat BASF er is! Ik hoop dat BASF na de implementatie van het Kyoto-verdrag in 2015 nog over voldoende exploitatiemogelijkheden in de Antwerpse haven zal beschikken.
Wind- en waterenergie zijn duur en kunnen maar in beperkte mate aan de behoeften tegemoetkomen. De productie van elektriciteit op basis van gas zal het ons nog moeilijker maken de normen van Kyoto te halen. We hebben het verdrag van Kyoto geratificeerd en kunnen sancties oplopen als we de beoogde doelstellingen niet bereiken. Blijkbaar is het de wil van de meerderheid de lat nog hoger te leggen, hoewel niemand ons daartoe verplicht. Integendeel, slechts een beperkt aantal landen heeft plannen om uit de kernenergie te stappen. Sommige landen, zoals Finland, bouwen zelfs nieuwe centrales. De angst voor kernenergie is dus zeker niet algemeen. Het voorbeeld van België zal niet leiden tot een Europees verbod, maar zal tot gevolg hebben dat de tekorten op de Belgische markt zullen worden aangevuld dankzij de overcapaciteit in Frankrijk.
De regering verantwoordt de uitstap uit de kernenergie met het argument dat we proliferatie moeten voorkomen. We mogen echter niet denken dat ons voorbeeld zal worden gevolgd door landen zoals Noord-Korea. Dat verband kan helemaal niet worden aangetoond. Dat terroristen Belgisch plutonium zouden gebruiken voor de productie van een zogenaamde vuile bom is evenmin een realistisch scenario. De verwerking van kernafval is weliswaar een probleem, maar volgens de AMPERE-commissie zijn er oplossingen mogelijk. Er zijn dus voldoende oplossingen, zodat we dit probleem aankunnen.
Er is wel een veiligheidsrisico, namelijk het risico op een zeer grote ramp, maar dat risico wordt berekend als zijnde één op 100.000 jaar. Zo was er Tsjernobyl, maar dat is een ander soort van centrale dan de centrales in ons land.
Dit ontwerp is het resultaat van een koehandel om de groenen in de coalitie te houden. Ze moeten immers met iets naar de verkiezingen kunnen gaan. De liberalen en de socialisten zeggen echter publiekelijk dat ze het ontwerp wel zullen goedkeuren, maar dat ze erop zullen terugkomen zodra de groenen geen deel meer uitmaken van de regering. Ze zullen die boodschap ook wel meegeven in hun kiescampagne. 2015 is immers nog ver weg en ondertussen kunnen ze gerust op hun beslissing terugkomen.
Dat is een merkwaardige manier van regeren. Als dit de manier is om met deze coalitie verder te gaan, zullen we de komende jaren nog veel soortgelijke grapjes meemaken. Er zullen ontwerpen worden goedgekeurd, niet omdat de regeringspartners het menen, maar omdat ze iedereen toch wel iets moeten gunnen, met de idee dat de zaak achteraf toch nog kan worden rechtgezet. Als dit nog lang duurt, wordt het grapje natuurlijk ernst. Als het perspectief om de kerncentrales in 2015 te sluiten een paar jaar in stand wordt gehouden, zullen er geen studenten kernenergie meer zijn en zullen er geen werknemers meer zijn die nog een carrière willen beginnen in kerninstallaties.
De heer Olivier Deleuze, staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling. - De heer Caluwé zegt tegenstrijdige zaken: het is een spel, maar het is onherroepelijk. Het is het één of het ander. Ik ben het niet met hem eens. De heer Bodson verklaarde in Le Soir van 29 september 2002 nog dat degenen die denken dat de uitstap herroepelijk is, zich vergissen. Ik citeer: "Ceux qui pensent que la décision est réversible, qu'on a roulé les Écolos, se trompent".
De heer Ludwig Caluwé (CD&V). - Niet ik, maar de coalitiepartners van de groenen zeggen dat het een grapje is en dat ze het wel zullen rechtzetten. Ik wil alleen zeggen ze die zaak snel moeten rechtzetten, want anders zal het geen grapje meer zijn, maar wel ernst en zullen we inderdaad in een onherroepelijk scenario terechtkomen. Ik ben het alleen niet eens met de werkwijze van de partijen die iets goedkeuren en dan verklaren dat het niet ernstig is en dat ze het wel zullen veranderen.
.....
(namiddag)
De heer Didier Ramoudt (VLD). - Veeleer dan het voorliggend ontwerp dat een geleidelijke uitstap uit de kernenergie regelt, zou een ontwerp houdende de voorwaarden aan dewelke kernenergie voor industriële elektriciteitsproductie moet voldoen, onze voorkeur hebben weggedragen. Omdat op middellange termijn de duurzame voorziening van energie naar ons aanvoelen onvoldoende gegarandeerd wordt, is een regeringsinitiatief noodzakelijk dat conform artikel 9 van voorliggend ontwerp bepaalt dat bij koninklijk besluit en na advies van de Commissie voor de regulering van elektriciteit en gas, de bevoorradingszekerheid garandeert, rekening houdend met economische imperatieven. In deze wetenschap zullen de collega's Devolder, Remans, Kestelijn, De Grauwe, Wille, Van Quickenborne en ikzelf de meerderheidsconsensus niet afvallen, in de overtuiging dat de regering met onze rechtmatige verzuchting voldoende rekening zal houden.
De heer Hugo Vandenberghe (CD&V). - Dat is een doekje voor het bloeden!
Mme Marie Nagy (ECOLO). - Je tiens à féliciter le gouvernement. L'approbation de ce projet important adresse un signal au secteur économique qui peut désormais investir en toute sécurité dans les nouvelles technologies de production d'énergie.
M. René Thissen (CDH). - Il est vrai qu'il n'attendait que cela...
Mme Marie Nagy (ECOLO). - Le débat que nous avons eu aujourd'hui montre aussi une forte prise de conscience de la nécessité de réaliser les engagements de Kyoto. Tout cela est nouveau et important, et je ne puis que me réjouir au nom de mon groupe.
De heer Ludwig Caluwé (CD&V). - De stemverklaringen van de heer Mahoux en van de heer Ramoudt illustreren perfect wat we hier doen. Formeel gaan we stemmen over een wetsontwerp, maar in feite gaat het om een zuiver politieke tekst die de groenen wordt gegund zodat ze aan hun kiezers kunnen zeggen dat ze toch iets gerealiseerd hebben. Eigenlijk zeggen de liberalen en de socialisten dat, zodra ze kunnen, ze een en ander zullen terugschroeven omdat dit wetsontwerp onuitvoerbaar is. Mevrouw Nagy zegt dat in feite ook, want zij had het over een signaal aan de sector om tot investeren aan te zetten. Zij zegt niet dat dit wetsontwerp zal worden uitgevoerd.
Mme Marie Nagy (ECOLO). - En interprétant mes propos, vous montrez bien les limites de votre raisonnement.
Il s'agit d'un projet de loi que l'on ne changera pas si facilement. Dans ce secteur économique important, les décisions prises donnent des informations sur les intérêts des investissements qui, d'ailleurs, commencent déjà à se réaliser, tant en Flandre qu'en Wallonie.
De heer Ludwig Caluwé (CD&V). - Ook de repliek van mevrouw Nagy illustreert perfect dat dit spelletje gevaren inhoudt omdat, wanneer de situatie niet snel wordt rechtgezet, wij in een onomkeerbaar proces terechtkomen dat de bevolking bijzonder veel geld zal kosten.
.....